Εραστές της Τέχνης : Δε τους σκιάζει κρίση καμιά!

  Της μαθήτριας της Α΄ Λυκείου  Βάσιας Τζαλαβρέτα

«Το θέατρο αποτελεί το μοναδικό φάρο γνώσης, αφύπνισης, κριτικής και ουσιαστικά το τελευταίο καταφύγιο της σκέψης, στη θολή πορεία μας, μέσα σε εποχές σκοτεινές και δυσνόητες».

Tandasi Susuki, Θεατρικός συγγραφέας

Ερασιτέχνης είναι εκείνος που ασχολείται με κάτι από ευχαρίστηση, όχι επαγγελματικά ή με σκοπό το οικονομικό κέρδος. Άλλοι πάλι θέλοντας να δώσουν έναν ποιητικότερο τόνο στην ιδιότητά τους αυτοαποκαλούνται «Εραστές της Τέχνης».

Η Τέχνη γενικότερα, το θέατρο δε ειδικότερα, εκτός από ψυχαγωγία είναι ανάγκη. Ανάγκη της ανθρώπινης φύσης για έκφραση , για λύτρωση , για “δι’ἐλέου καὶ φόβου περαίνουσα τὴν τῶν τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν. ” ,όπως σοφά κάποτε είπε ο Αριστοτέλης, δίνοντας τον ορισμό της τραγωδίας.

Εξ’ αιτίας αυτής ακριβώς της ανάγκης, μονάδες ανθρώπων με κοινά ενδιαφέροντα, κοινές συνιστώσες και κοινό κώδικα επικοινωνίας, ανεξαρτήτου ωστόσο ηλικίας, κοινωνικού στάτους, οικονομικού προφίλ επιλέγουν να εκφράζονται μέσα από το θέατρο με τη δημιουργία ερασιτεχνικών θεατρικών ομάδων. «Συμμετέχοντας μέσα σε μία θεατρική ομάδα τα οφέλη είναι πάρα πολλά. Το θέατρο καταρχήν είναι παιδεία, κατάθεση ψυχής, όπως αναφέρει ο Χρήστος Λάγγης, δημιουργός της ομάδας «Αξιοθέατρον».

Ανά την Ελλάδα – μια χώρα με τεράστια ιστορία και πολιτισμό, κυρίως στον τομέα της Τέχνης- εμφανίζονται αμέτρητα παραδείγματα ομάδων που δρουν και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία τόσο σε τοπικό επίπεδο, όσο και πανελληνίως.

Πολλοί είναι βέβαια εκείνοι που αναρωτιούνται , αν εν καιρώ κρίσης είναι δυνατή η επιβίωση του θεάτρου , ασχέτως αν μιλάμε για επαγγελματικό ή ερασιτεχνικό επίπεδο. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα «Το θέατρο είναι πολυτέλεια ή ανάγκη;».  Ερώτημα που σαφώς και είναι  δύσκολο να απαντηθεί , μιας και υπάρχουν απόψεις που υποστηρίζουν εξ ίσου και τις δύο εκδοχές.

Παίρνοντας την πρώτη εκδοχή περί πολυτέλειας, αρκετοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται πως το κόστος παρακολούθησης μιας θεατρικής παράστασης αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα γα όσους επιλέγουν τον συγκεκριμένο τρόπο ψυχαγωγίας. Εδώ όμως ερχόμαστε να συμπληρώσουμε πως αυτή η άποψη πιθανόν να θεωρηθεί ελαφρώς εσφαλμένη. Αυτό διότι αφενός στη χώρα μας έχουμε συνδέσει την έξοδο στο θέατρο με ένα life style που υιοθετήθηκε αυθαίρετα την εποχή της μεγάλης (εικονικής) ευμάρειας της χώρας. Μέχρι  πρόσφατα, μετά το τέλος της παράστασης, ακολουθούσε κάποιο γεύμα ή κάποια άλλης μορφής  βραδινή έξοδο. Έτσι, το θέατρο ως μορφή ψυχαγωγίας στην νεοελληνική συνείδηση, δεν στάθηκε ποτέ σαν επαρκής και αυτόνομη έξοδος, οπότε και κατέληγε να είναι «ακριβό» . Αφετέρου υπάρχουν άπειρες αν όχι στο πλήρες σύνολό τους , ερασιτεχνικές ομάδες όπου οι παραστάσεις τους είναι δωρεάν ή με πολύ οικονομικό εισιτήριο, οπότε βατό για τη μέση, ακόμη και αδύνατη τσέπη.

Στον αντίποδα, είναι όλοι εκείνοι, οι λάτρεις του θεάτρου, οι Εραστές του, που είτε συμμετέχουν σε αυτό παίζοντας, είτε παρακολουθώντας δε παύουν να εξυμνούν την ανάγκη ύπαρξής του ειδικά στο σήμερα. Ειδικά στην κρίση.

Όταν ερωτήθηκε ο κ. Χρήστος Χατζηπαναγιώτου, -γνωστός ηθοποιός που δραστηριοποιείται τόσο τηλεοπτικά όσο και θεατρικά- αν η κρίση επηρεάζει το θέατρο απάντησε το εξής : «Είναι βέβαιο ότι και το θέατρο χτυπιέται από την κρίση. Από την άλλη -όπως και πολύ παλιότεροι ισχυρίζονται- σε εποχές κρίσης, το θέατρο ανθεί. Στην Αργεντινή -και ειδικά στο Μπουένος Άιρες, μια ιδιαίτερα θεατρόφιλη πόλη (έχει τα περισσότερα θέατρα σχεδόν από κάθε άλλη πρωτεύουσα)-, το θέατρο έχει μεγάλη ανάπτυξη και επιτυχία

Ιδιαίτερα δε, όσον αφορά στις εναλλακτικές σκηνές, ε, εκεί έγινε πανικός. Μεγάλη άνθηση. Και νομίζω ότι καταλαβαίνω το «γιατί». Ο ρόλος της τέχνης γενικότερα, αλλά και του θεάτρου ειδικότερα, είναι παρηγορητικός. Ό,τι αγγίζει την ψυχή του θεατή, ό, τι τον συγκινεί με γέλιο ή κλάμα, έχει επιτυχία».

Η ανάγκη  για επικοινωνία, για δημιουργία ομάδων κοινών στόχων, για ανίχνευση των απαντήσεων πάνω στα προβλήματα του ανθρώπου και της κοινωνίας παραμένει γιατί σίγουρα αποτελεί συστατικό της ανθρώπινης φύσης. Τότε οι λύσεις δίνονται μέσω της Τέχνης , το καταφύγιο είναι η Τέχνη. Ιδιαίτερα η θεατρική τέχνη η οποία έχει το προνόμιο να είναι η μοναδική εναπομείνασα ,η οποία για να υπάρξει απαιτεί τη συνεύρεση στον ίδιο χώρο, δηλαδή στο θέατρο των δημιουργών (ηθοποιοί κ.λ.π.) του αποδέκτη (κοινό) του δημιουργήματος (παράσταση) μ΄ όλες τις εκατέρωθεν αλληλεπιδράσεις που αυτό συνεπάγεται. Σε μια εποχή όπου η απευθείας ανθρώπινη επαφή εκ των πραγμάτων περιορίζεται από τα Μ.Μ.Ε. , τα δίκτυα, τα κινητά, μήπως το Θέατρο γίνεται μιά από τις μικρές μας αντιστάσεις;

Άλλωστε στην αρχαία Ελλάδα το θέατρο ήταν συνυφασμένο με την ανάπτυξη της Δημοκρατίας και της δραστηριότητας των πολιτών. Αποτελούσε συμπληρωματικό μέσο παίδευσης του πολίτη. Επομένως, αν πραγματικά μιλάμε για ανάγκη «επιβίωσης» και «αντίστασης» στα σημερινά γεγονότα του κοινωνικο -οικονομικού  και πολιτικού μας βίου και ύψιστης ανάγκης ισχυροποίησης της Δημοκρατίας, τότε ναι!!! Το θέατρο είναι ανάγκη.

Οι Εραστές του θεάτρου λοιπόν, όλοι εκείνοι που συμμετέχουν, παρακολουθούν, υποστηρίζουν και αγαπούν αυτή τη σπουδαία μορφή τέχνης, που είναι ριζωμένη στους αιώνες, είναι εδώ , δίχως να σκιάζονται για τη κρίση και κυρίως για να δηλώνουν ένθερμα πως το θέατρο είναι η μέγιστη πηγή σκέψης, δράσης, έκφρασης , δημιουργίας.

ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ:

http://www.upatras.gr/index/page/id/101

http://www.marathonlive.gr/index.php/nea-makri- marathon-news/item/%CE%B8%CE%AD%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF-%CE%AF%CF%83%CE%BF%CE%BD-%CF%88%CF%85%CF%87%CE%BF%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%B1%CF%80%CE%B5%CE%AF%CE%B1.html

http://www.samos.gr/index.php?option=com_ content&task=view&id=167&ltemid=526

http://politeiatheatrou.blogspot.com/

http://www.theatermachine.gr/about.asp

http://www.clickatlife.gr/story/theatro/xristos-xatzipanagiotis-se-epoxes-krisis-to-theatro-anthei?id=2120059

Το διάβασμα, μορφή γνήσιας ψυχαγωγίας.

της μαθήτριας της Α'λυκείου, ΜπουδαλάκηΓεωργίας.

Οι νέοι ,στις μέρες μας είναι επιδεκτικοί επηρεασμού και αλλαγής ,πνευματικά και ηθικά ,και καταλήγουμε στο συλλογισμό ότι το βιβλίο διαμορφώνει τον άνθρωπο αφού ,μεταδίδει γνώσεις και οξύνει το νου τους βοηθώντας τους να λύνουν τα προβλήματά τους .Αποκαλύπτει όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ζωής ,προβληματίζει και ωριμάζει τον άνθρωπο και ευαισθητοποιεί τη συνείδηση .Επίσης ,καλλιεργεί την κρίση ,την ηρεμία και την ψυχραιμία τους ,συμβάλλει στη κοινωνικοποίηση και την ευχαρίστησή τους. Άρα καθήκον αλλά και συμφέρον του ανθρώπου και περισσότερο των νέων είναι να αγωνίζονται  για τη διάδοση των καλών βιβλίων και να επιδίδονται στη μελέτη τους ,γιατί με αυτόν το τρόπο θα γίνουν χρήσιμα άτομα και ενάρετοι πολίτες.

Ωστόσο ,αν και τόσο χρήσιμο το βιβλίο οι Έλληνες εξακολουθούν να μη διαβάζουν βιβλία .Σύμφωνα με μία μελέτη που έγινε οι Έλληνες είναι οι λιγότερο φιλαναγνώστες από όλους τους Ευρωπαϊκούς λαούς. Πολλοί ευρωπαίοι έχουν το βιβλίο στην τσέπη τους και εκμεταλλεύονται και τον ελάχιστο άδειο χρόνο που τους απομένει για την ανάγνωση ενός βιβλίου. Είναι τόσο αποκαρδιωτικό να ξέρεις σαν Έλληνας πως είχες πολλούς φιλοσόφους και πολλούς αξιοσημείωτους ποιητές και συγγραφείς και να διαβάζεις με το ζόρι ,οι άντρες (νέοι και μεγαλύτεροι) μία εφημερίδα είτε αθλητική ,είτε για πολιτικά και κοινωνικά θέματα και οι γυναίκες διάφορα περιοδικά σχετικά με life and style ή κάτι σχετικό με το πως θα ντυθούν και τι φόρεσε κάποια διάσημη. Όχι ότι αυτό είναι κακό ,κάθε άλλο ,απλά όλοι ,άντρες - γυναίκες θα μπορούσαν να αφιερώσουν λίγο από το χρόνο τους έστω και λίγο πριν από το βραδινό ή μεσημεριανό τους ύπνο.

Πιστεύω ,πως η μάχη του βιβλίου θα κερδηθεί άμα πολλοί αντιληφθούν και πεισθούν ότι το βιβλίο μπορεί να είναι μία ψυχαγωγία το ίδιο τερπνή όπως ο κινηματογράφος ή μία εκδρομή .Και ότι το βιβλίο είναι μία θετική και ουσιαστική συντροφιά. Και κάτι ακόμα ,στην κοιτίδα της σοφίας και του πολιτισμού ,στη χώρα των πνευματικών φώτων ,περιφρονείται το βιβλίο ,απουσιάζει η αγάπη ,το γενικότερο ενδιαφέρον για τις πνευματικές απολαύσεις ,λείπει από τους νέους το πάθος της μελέτης .Τι μπορεί και τι πρέπει να γίνει ,για να διορθωθεί το κακό ;Ας προσπαθήσουμε να γίνουμε φίλοι με τα βιβλία και να δούμε την ανάγνωση ως σωστό τρόπο ψυχαγωγίας!

                                                                       

                                                                         ΟΜΑΔΑ:ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ

                                                                        ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ:ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

Υπερπροβολή της κακής μουσικής – Υποπροβολή της καλής

               

της μαθήτριας της Α΄Λυκείου Λυδίας Λουδοβίκου

      Εάν κάποιος έχει μεγαλώσει σε ένα σπίτι, που οι γονείς του ακούν (παραλείποντας χάρην συντομίας τους Κλασικούς, την Δημοτική και την βυζαντινή) μουσική του Χατζηδάκι, του Stephan Micus του Philip Glass, του Keith Jarrett του Arvo Part, του Ian Anderson, και του Peter Gabriel, και έτσι έχει μάθει ο ίδιος να χαίρεται με όλη αυτή την μουσική, αλλά και με την μουσική του Ian Garbarek, του Steve Hackett, των Arcade Fire, της Regina Spector, και των Radio head, όπως και του Θανάση Παπακωνσταντίνου, των Άβατον εξ Αδοκήτω, και της Σαβίνας Γιαννάτου, τότε ανοίγοντας την τηλεόραση, ανοίγοντας το ραδιόφωνο, ανοίγοντας τις πολιτιστικές σελίδες εφημερίδων και περιοδικών, και ψάχνοντας για πολύ καιρό αυτές τις μουσικές που προανέφερα, εύκολα και ολοφάνερα θα αντιληφθεί, ότι η πληροφόρηση γι’ αυτού του είδους τα μουσικά ακούσματα και η παρουσίαση ανάλογων μουσικών εκδηλώσεων, παραμένουν φτωχές και σπάνιες.                                                  
        Εύλογα λοιπόν θα δημιουργηθεί μια σειρά ερωτημάτων. Γιατί η καλή και ποιοτική μουσική δεν φθάνει παρά με το σταγονόμετρο στους πολλούς; Ποιος μηχανισμός ορίζει ποια ακούσματα θα προβάλλονται κεντρικά από τα ΜΜΕ και νυχθημερόν, και ποιά μόλις και μετά βίας; Είναι απλά η ζήτηση του κοινού ή η μεγιστοποίηση του οικονομικού κέρδους ο καθοριστικός παράγοντας που διαμορφώνει το τοπίο της μουσικής πληροφόρησης και παρουσίασης; Τελικά υπάρχει αντικειμενική ή έστω δίκαιη πληροφόρηση;
        Λοιπόν αυτά τα ερωτήματα και οι απαντήσεις σε αυτά αποτελούν τον κύριο κορμό των σκέψεων που ακολουθούν.  Βέβαια  από τις απαντήσεις, που συνήθως  είναι πληκτικά  αναμενόμενες, πολύ καλύτερο είναι το να θέτει κανείς ερωτήματα.  Έτσι πολλές φορές ακούγοντας μουσική μόνη ή με την οικογένειά μου, αναρωτήθηκα εάν το να αναζητά κάποιος και να ακούει καλή μουσική είναι τελικά κάτι αυθόρμητο, ή είναι μια διαδικασία μουσικής και πολιτισμικής εκπαίδευσης και αγωγής; Και άραγε τα ΜΜΕ η τηλεόραση και το ραδιόφωνο δεν θα  έπρεπε να αισθάνονται τον εαυτό τους, όχι απλώς ως πηγές διασκέδασης, αλλά κυρίως ως όργανα μιας πολιτισμικής εκπαίδευσης των πολιτών και του λαού;  Εάν λοιπόν τα ηλεκτρονικά και τα έντυπα ΜΜΕ είναι, άτυπα αλλά ουσιαστικά, τα όργανα μιας ευρύτερης πολιτισμικής εκπαίδευσης και καλλιέργειας, που με τις εκπομπές ή τις σελίδες τους  επηρεάζουν τις συνειδήσεις των ανθρώπων, τότε ποιός είναι ο καθοριστικός παράγοντας ύπαρξης και λειτουργίας τους: η καλλιέργεια και ο πνευματικός πλουτισμός του κοινού ή η μεγιστοποίηση του δικού τους οικονομικού κέρδους;                                                                                                                     
       Αυτή λοιπόν είναι μια καίρια ερώτηση, στην οποία οφείλει να απαντήσει κάθε τηλεοπτικό κανάλι, κάθε σταθμός, κάθε εφημερίδα και κάθε περιοδικό πολιτισμού, πνευματικών εκδηλώσεων, τεχνών και μουσικής. Το κοινό, νομίζω, ότι διαμορφώνεται και διαπλάθεται ανάλογα με το προσφερόμενο πνευματικό υλικό, τόσο από το ιδιωτικό, όσο και από το ευρύτερο δημόσιο περιβάλλον του.  Είναι φυσικό, εάν το διδάξεις και το φέρεις σε επαφή με ένα υψηλό ποιοτικό και  πνευματικό υλικό, ή έστω με ένα μείγμα που θα περιέχει όχι μόνο ψυχαγωγικά στοιχεία αλλά και εναλλακτικά ερεθίσματα αληθινού πολιτισμού, τότε και το ίδιο το κοινό θα αναζητήσει μια ποικιλία εναλλακτικών και πνευματικών πολιτισμικών ποιοτήτων. Εάν πάλι το διδάξεις αποκλειστικά  με μουσικά υποπροϊόντα και του παραδώσεις φθηνά μαθήματα  μαζικής κουλτούρας, τότε και το κοινό, θα μάθει να αναζητάει φθηνά και μαζικά, μουσικά και πολιτισμικά εμπορεύματα. Νομίζω πώς εδώ ακούμε την καρδιά του προβλήματός μας. Θέλουμε μόνο χρήμα και κέρδος, θέλουμε μόνο εξασφάλιση και άμβλυνση της σκέψης και νάρκωση της ευαισθησίας και συνειδησιακή μούχλα που βολεύει; Ή θέλουμε την πνευματική χαρά της ελεύθερης ανθρώπινης συνείδησης και της δημιουργίας, την χαρά της ‘παρηγοριάς της τέχνης’, όπως έχει πει ο ποιητής Νίκος Καρούζος, τη χαρά της δημιουργίας σκεπτόμενων και ευαίσθητων ανθρώπων και πολιτών.                                    
       Νομίζω πώς κάθε άνθρωπος, κάθε κοινωνία σε κάθε εποχή και εντέλει  κάθε παράγοντας και φορέας παιδείας και δύναμης μέσα στην κοινωνία, οφείλει να τοποθετηθεί σε αυτά τα ζητήματα. Και είναι φανερό ότι υπάρχει  και στην μουσική και στον πολιτισμό και στον χώρο των ΜΜΕ η καλή ‘καρποφορία’ και τα βλαβερά ‘ζιζάνια’, και μάλιστα τελευταία αισθάνομαι ότι υπερτερούν ή τουλάχιστον ακούγονται περισσότερο  τα ‘ζιζάνια’. Υπάρχει δηλαδή  στον τομέα των ΜΜΕ, και ειδικότερα στον χώρο του μουσικού πολιτισμού υπερπροβολή της κακής μουσικής και υποπροβολή της καλής.
       Και  επειδή όλοι γνωρίζουμε, ότι αυτοί  που επιδιώκουν μόνο το κέρδος και μόνο την εξουσία, ήδη μάχονται πάρα πολύ γι’ αυτά τους τα κεκτημένα, οφείλουμε να πούμε ότι και όσοι αγαπούν και «μετέχουν της παιδείας» εκείνης που προάγει την σκέψη, την τέχνη, την δημοκρατία, την ευαισθησία, την πολλαπλότητα, την μοναδικότητα και την ανθρωπιά, είναι ανάγκη επίσης  να δίνουν και αυτοί αδιάκοπα και με μεγαλύτερη ακόμη ένταση τον δικό τους αγώνα.