Τα θεατρικά μπουλούκια: μία μορφή ψυχαγωγίας του περασμένου αιώνα

Από τον μαθητή Α' Λυκείου Ντέρο Κωνσταντίνο

Μια φορά κι έναν καιρό, οι ηθοποιοί φτιάξανε θιάσους, που τους είπανε «μπουλούκια». Τα μπουλούκια ήταν μικρές ερασιτεχνικές θεατρικές ομάδες. Αποτελούνταν από νέους και άπειρους ηθοποιούς – οι οποίοι ήταν άνεργοι – ή ακόμη και από ολόκληρες οικογένειες πολλές φορές. Ήταν σχήματα περιφερόμενα και έπαιζαν κυρίως μυθιστορηματικά δράματα.

Τα μπουλούκια ήταν ένας από τους πιο φθηνούς τρόπους ψυχαγωγίας της εποχής αυτής. Ταξίδευαν πάντα με το τραίνο και πάντα στην Τρίτη θέση αφού ήταν η πιο οικονομική. Δεν έμεναν πάντα σε ένα συγκεκριμένο μέρος αλλά όπου έβρισκαν, κάτω από άθλιες συνθήκες. Στήνανε τις παραστάσεις τους σε τσαντίρια ή πρόχειρα πατάρια, σε αυλές σχολείων ή καφενεία και το ρεπερτόριό τους ήταν συγκεκριμένο. Τις περισσότερες φορές έπαιζαν για ένα πιάτο φαΐ ή ένα καρβέλι ψωμί, αφού οι χωρικοί δεν είχαν χρήματα να πληρώσουν.

Άκμασαν από τον 19^ο αιώνα έως το πρώτο μισό του 20^ού . Πολλοί αξιόλογοι ηθοποιοί συμμετείχαν σε αυτά, αν και κάποιοι δε θέλουν να το ομολογούν. Μερικοί από αυτούς ήταν οι: Μαρίκα Κοντοπούλη, Βασιλεία Βασιλειάδου, Σπεράντζα Βράνα, Καλή Καλό, Μίμης Φωτόπουλος, Αιμίλιος Βεάκης, κ.ά. Σημαντικά έργα ήταν η «Γκόλφο», «Ο Αγαπητικός της Βοσκοπούλας», «Τιμή και Χρήμα», «Εσμέ η Τουρκοπούλα», «Η Κασσιανή», «Η Ωραία του Περάν», «Ο Κουρσάρος» κ.ά. 

Κύριο χαρακτηριστικό των έργων τους ήταν ο αυτοσχεδιασμός, αυτός τους έδινε την ικανότητα να μετατρέπουν την κωμωδία σε δράμα και αντίστροφα. Κάποια τραγουδάκια, κάποια ανέκδοτα και κάποιοι χιουμοριστικοί διάλογοι ανάμεσά τους ήταν αυτά τα οποία τα έκαναν τόσο αγαπητά στο κοινό. Πρόσφεραν ομορφιά, δάκρυ και χαμόγελο. Κάθε βράδυ για τον καθένα από αυτούς ήταν μια εμπειρία και για κάθε χωριό ένα συμβάν.

Η περίοδος της παρακμής άρχισε μετά τον πόλεμο και με την δημιουργία των πρώτων θεατρικών αιθουσών και την πρώτη εμφάνιση του κινηματογράφου. Οι μετακινήσεις τους από μέρος σε μέρος ανέδειξαν τα μπουλούκια ως το κλασσικό πρότυπο της ελληνικής λαϊκής θεατρικής παράδοσης.

Συνοψίζοντας, τα μπολούκια έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του πολιτισμού και του θεάτρου αφού με τη δράση τους έστησαν τα θεμέλια για το σημερινό θέατρο.