το παραπάνω video είναι απλώς ένα απόσπασμα κάποιων ομιλιών του Chomsky που κατακρίνει τον τρόπο με τον οποίο τα ΜΜΕ χειραγωγούν τις μάζες εξυπηρετώντας τα συμφέροντα του κεφαλαίου.
01/07/2010 | » Julien Febvre
Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες κάποτε έλεγαν «δίνε στον λαό άρτο και θεάματα». Οι σύγχρονοι αυτοκράτορες κάνουν ακριβώς το ίδιο. Η μόνη διαφορά… δίνουν όσο το δυνατό λιγότερο “άρτο” γίνεται βομβαρδίζοντάς μας καθημερινά με διαφόρων ειδών “θεάματα”!
......
Το να προσπαθεί κάποιος να ξεφύγει από τα προβλήματα του για λίγα λεπτά μέσα σε μια μέρα δεν αποτελεί σίγουρα πρόβλημα. Απεναντίας, ένα απαραίτητο “διάλειμμα” πολλές φορές συνίσταται. Τι γίνεται όμως όταν οι ευχάριστες αυτές “αναπαύσεις” γίνονται μόνιμη συνήθεια, συχνά κατευθυνόμενη από διαφόρων ειδών κερδοσκοπικούς οργανισμούς και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, όπως στην περίπτωση των ποδοσφαιρικών αναμετρήσεων και άλλων αθλητικών εκδηλώσεων που ο Noam Chomsky αναλύει στο παραπάνω video (απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ «Κατασκευάζοντας την Συναίνεση);»
Οι αναφορές του Vinnai για τον τρόπο με τον οποίο το ποδόσφαιρο χρησιμοποιείται με σκοπό την προώθηση συμφερόντων και τον έλεγχο των μαζών θα μπορούσαν εύκολα να παρεξηγηθούν. Η αλήθεια είναι πως ο συγγραφέας κατά κάποιον τρόπο μας δίνει να καταλάβουμε πως ο αθλητισμός εκ φύσεως είναι αρνητικός και προωθεί έναν ολοκληρωτικής μορφής πολιτισμό, όμως δεν είναι έτσι. Η κριτική του είναι ιδιαίτερα αυστηρή. Είναι ο εμπορικοποιημένος αθλητισμός που αξίζει απαξίωσης μιας και χρησιμοποιείται με σκοπό το κέρδος και την προώθηση συμφερόντων και όχι ο αθλητισμός καθ΄αυτό.
Ο Vinnai έχει αφοσιωθεί πάρα πολύ στον τρόπο που η βιομηχανία θεάματος προσεγγίζει τον αθλητισμό και τον μετατρέπει σε όργανό της. Φανταστείτε όμως τι θα συνέβαινε αν κάποιοι παίκτες αποφάσιζαν να μην ακολουθήσουν κατά γράμμα τους κανόνες του αθλήματος, δίχως την ύπαρξη κάποιου manager ή διαιτητή και οι αγώνες οργανώνονταν πάνω σε μη κερδοσκοπικές ή σεπαρατιστικές βάσεις (ομάδες που δεν αντιπροσωπεύουν μια οικογένεια, έναν τόπο, πόλη ή έθνος!) Αυτόματα τα πλήθη που πηγαίνουν στα γήπεδα προκειμένου να υποστηρίξουν μια ομάδα σαν να πρόκειται να είναι κάποιον θεό μιας θρησκείας που τυφλά προσκυνούν ή, όπως γίνεται πολλές φορές, για να ικανοποιήσουν τα τοπικιστικά τους αισθήματα θα προτιμούσαν να μην παρευρεθούν στις κερκίδες. Δεν θα είχαμε πλέον αθλητές πειθήνια όργανα και πιόνια μιας βιομηχανίας θεάματος. Σε μια ποδοσφαιρική ομάδα θα μπορούσαν να συμμετάσχουν απλά άνθρωποι που αναζητούν συντροφικότητα και και κοινωνική δικτύωση. (Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες υπάρχουν αθλητικοί σύλλογοι μη κερδοσκοπικοί όπου λειτουργούν σαν χώροι κοινωνικής δικτύωσης. Κάθε είδους άτομα που αναζητούν κοινωνικές συναναστροφές ή προσπαθούν να αφομοιωθούν στην ντόπια κοινωνία καταφεύγουν συχνά σε τέτοιους οργανισμούς.) Το κέρδος δεν θα ήταν πλέον κίνητρο. Η συλλογικότητα και το ομαδικό πνεύμα θα κυριαρχούσαν έναντι του στυγνού επαγγελματισμού και του τοπικισμού/εθνικισμού. «Ο ορθολογισμός της καπιταλιστικής παραγωγής, που βασίζεται στην εμπορευματική ανταλλαγή, υποβιβάζει κάθε ατομικότητα σε μια ποσοτική αφαίρεση. Οργανώνει κι ελέγχει ανθρώπους και πράγματα όχι μόνο στην εργασία τους αλλά επίσης και στην σχολή τους. Στον καπιταλισμό το ε μ π ό ρ ε υ μ α γίνεται η καθολική κατηγορία της κοινωνίας σαν όλου. Η λογική της αγοράς διαπερνά όλες τις όψεις της ατομικής και κοινωνικής ζωής»
Το ποδόσφαιρο όντας ένα από τα δημοφιλέστερα αθλήματα δεν θα μπορούσε να μην κεντρίσει την προσοχή των θησαυριστών/καπιταλιστών και της εξουσίας. Ο Vinnai μάλιστα (σ.44) [9] κάνει λόγο για τα ποδοσφαιρικά στοιχήματα. Εκατοντάδες χιλιάδες στερλίνες κάθε εβδομάδα δαπανούνταν στην Βρετανία την δεκαετία του 50 σε στοιχήματα. Αναλύει επίσης τον τρόπο με τον οποίο η βιομηχανία κέρδους εκμεταλλεύεται το ποδόσφαιρο προκειμένου να προσφέρει “θεάματα στον λαό!” Η κερδοσκοπικά και η καλλιέργεια εθνικιστικής νοοτροπίας κυριαρχεί στον mainstream αθλητισμό όπως άλλωστε βλέπουμε με τους διαγωνισμούς τύπου World Cup, Euro, Champions League κτλ… «Το ποδόσφαιρο είναι η μεταφορά των πολεμικών ενστίκτων σε καιρό ειρήνης. Η ασφαλής παραδοχή της ύπαρξης ενός καλώς εννοούμενου εθνικισμού, με τις εθνικές ομάδες να αποτελούν το όχημα το οποίο τις εκφράζει. Η φυλή, η οικογένεια, γενικότερα τα πράγματα που δίνουν στις ομάδες χαρακτήρα, στην πολιτική δεν είναι αποδεκτά. Για αυτό τον λόγο στο ποδόσφαιρο εκτονώνονται πολλά πολεμικά ένστικτα, ειδικά των ανδρών, αν και πολλές φορές νομίζει κάποιος ότι παρακολουθεί μπαλέτο με τις κινήσεις των ποδοσφαιριστών». [4] (Παναγιώτης Καλαντζόπουλος, μουσικοσυνθέτης).
Η συσσωρευμένη επιθετικότητα, αποτέλεσμα της αλλοτρίωσης και των στερήσεων που προκαλούνται από τις κοινωνικές συνθήκες στον προχωρημένο καπιταλισμό επιζητεί περιοδική εκτόνωση. Αν αυτό δεν πρόκειται να οδηγήσει στην ανατροπή της αστικής κοινωνίας πρέπει να οδηγηθεί σε “ασφαλή” κανάλια. Το ποδόσφαιρο προσφέρει μία ευκαιρία για συγκινησιακή ανακούφιση αυτού του είδους…Οι καταπιεσμένες μάζες βιώνουν τα τέρματα που σημειώνονται στο ποδοσφαιρικό γήπεδο σαν δικά τους… [9] (Vinnai 1978, σ.76.) Η ιστορία του Γερμανικού φασισμού αποδείχνει ξεκάθαρα ότι το σπορ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να προάγει τους στόχους δικτατοριών. Ο Χίτλερ έγραψε στο «Ο Αγών μου»: «Δώστε στο Γερμανικό έθνος έξη εκατομμύρια σώματα μ’ άμεμπτη αθλητική εκγύμναση, όλα φλεγόμενα με φανατική αγάπη για την πατρίδα τους και γαλουχημένα με το υψηλότερο επιθετικό πνεύμα και σε λιγότερο από δύο χρόνια, αν είναι ανάγκη, ένα εθνικό κράτος θα έχει δημιουργήσει έναν στρατό». Το αστικό κίνημα για τα σπορ στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης ήταν μια εθελοντική βοήθεια. Δημιούργησε ηγέτες, οι οποίοι αποκαλούσαν τον πόλεμο το ευγενέστερο σπορ, και τελικά μ’ όλες τις σημαίες ξεδιπλωμένες, πέρασε τα σύνορα κι υποστήριξε τους φασίστες, οι οποίοι του είχαν υποσχεθεί μεγαλύτερη επιρροή πάνω στην εκπαίδευση των νέων.
Ελάχιστη συλλογικότητα και στυγνό επαγγελματισμό διακρίνουμε στο σύγχρονο εμπορικοποιημένο ποδόσφαιρο. Συμβόλαια που κοστίζουν εκατομμύρια, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στις κερκίδες με πάθος περιμένουν την στιγμή που οι παίκτες (“αντιπρόσωποί” μιας χώρας) θα σκοράρουν έναντι του αντιπάλου εξυψώνοντας το συναίσθημα υπερηφάνειας που συνδέεται απλά και μόνο με το τυχαίο γεγονός της γέννησης ενός ατόμου σε κάποια συγκεκριμένα γεωγραφικά πλαίσια, όμως… τι θα αλλάξει την επόμενη μέρα; Η εξαθλίωση, η φτώχεια, οι μειώσεις στους μισθούς, η μοναξιά, η ανεργία, η ανέχεια θα εξακολουθούν να υπάρχουν και να μαστίζουν τον τυφλωμένο από “εθνική υπερηφάνεια” φίλαθλο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου